क्रेडिट कार्ड म्हणजे काय? | क्रेडिट कार्डचे फायदे काय आहेत?

Sunday, October 23, 2022

तुम्‍ही तुमच्‍या वैयक्तिक फायनान्‍स सवयी सुधारण्‍यासाठी तुमच्‍या प्रवासाला नुकतीच सुरुवात करत असल्‍यास, तुम्‍हाला पडलेला सर्वात मूलभूत प्रश्‍न हा आहे की - क्रेडिट कार्ड काय आहे आणि तुमच्‍या मालकीच्‍या आधी तुम्‍हाला कोणत्‍या प्रमुख गोष्‍टी माहित असल्‍या पाहिजेत?

हे तुम्हाला आर्थिक शंकांपैकी एक वाटत असल्यास, हा लेख तुम्हाला मदत करू शकतो. पण प्रथम, मी तुम्हाला थोडी पार्श्वभूमी देतो. अलीकडे, भारतातील क्रेडिट कार्ड वापरकर्त्यांची संख्या वेगाने वाढू लागली आहे. एकट्या 2020-2021 या आर्थिक वर्षात देशात सुमारे 62 दशलक्ष सक्रिय क्रेडिट कार्डे होती.

तर, ही कार्डे इतकी लोकप्रिय कशामुळे होतात? आणि तुम्ही स्वतःसाठी एक मिळवण्याचा विचार करावा? क्रेडिट कार्डांबद्दल काही माहिती, ते कसे कार्य करतात आणि त्यासाठी अर्ज करण्यापूर्वी तुम्हाला काय लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे.

क्रेडिट कार्ड म्हणजे काय?

सोप्या भाषेत सांगायचे तर, क्रेडिट कार्ड हे एक आर्थिक साधन आहे जे तुम्हाला उत्पादने आणि सेवा खरेदी करण्यास अनुमती देते.

जेव्हा तुम्ही खरेदीसाठी क्रेडिट कार्ड वापरता, तेव्हा तुम्ही मूलत: तुम्हाला कार्ड जारी करणाऱ्या वित्तीय संस्थेकडून पैसे उधार घेता. आणि तुम्ही निधी उधार घेतला असल्याने, तुम्हाला ते ठराविक कालावधीत परत करणे आवश्यक आहे. जर तुम्ही उधार घेतलेल्या रकमेची देय तारखेच्या आत परतफेड केली नाही, तर त्यावर ठराविक टक्के व्याज आकारले जाते.

क्रेडिट कार्डसह, तुम्ही उत्पादने आणि सेवा खरेदी करू शकता आणि त्यांच्यासाठी नंतर पैसे देऊ शकता. जेव्हा तुम्हाला खरेदी करणे आवश्यक असते परंतु रोख रक्कम कमी असते अशा वेळी हे अत्यंत उपयुक्त ठरू शकते.

क्रेडिट कार्ड जारी करणार्‍या वित्तीय संस्था सामान्यतः एक मर्यादा लादतात, ज्याला क्रेडिट मर्यादा म्हणून ओळखले जाते, तुम्ही किती कर्ज घेऊ शकता. तुमची मिळकत आणि तुमचे वय आणि बरेच काही विचारात घेऊन ही मर्यादा ठरवली जाते. तुम्ही क्रेडिट मर्यादेपर्यंत पोहोचेपर्यंत तुम्ही तुमच्या क्रेडिट कार्डवरून खरेदी करणे सुरू ठेवू शकता. एकदा तुमची मर्यादा संपली की, तुम्ही तुमची देय परतफेड करेपर्यंत तुम्ही कार्ड वापरू शकत नाही.

क्रेडिट कार्ड कसे कार्य करते?

आता तुम्हाला क्रेडिट कार्डचा अर्थ समजला आहे, ते कसे कार्य करते ते पाहू या. तुम्हाला ते अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यात मदत करण्यासाठी येथे एक उदाहरण आहे.

असे म्हणा की तुमच्याकडे क्रेडिट कार्ड आहे ज्याची एकूण क्रेडिट मर्यादा रु. 1 लाख आणि प्रत्येक महिन्याचा पहिला दिवस म्हणजे स्टेटमेंट जनरेशन तारीख. आता तुम्हाला रु.चा स्मार्टफोन खरेदी करायचा आहे. 30,000. तथापि, तुमच्याकडे आवश्यक निधी नाही. आणि म्हणून, 10 ऑगस्ट रोजी स्मार्टफोन खरेदी करण्यासाठी तुम्ही तुमचे क्रेडिट कार्ड वापरता.

01 सप्टेंबर रोजी, तुमचे क्रेडिट कार्ड स्टेटमेंट तयार केले जाते, तुम्हाला रु.चे पेमेंट करण्यास सांगितले जाते. 15 सप्टेंबरच्या देय तारखेला किंवा त्यापूर्वी 30,000. जोपर्यंत तुम्ही नमूद केलेल्या तारखेला किंवा त्यापूर्वी देय परतफेड करत नाही तोपर्यंत तुम्हाला इतर कोणतेही शुल्क किंवा व्याज लागणार नाही. तथापि, तुमची देय तारीख चुकल्यास, तुमच्या थकबाकीच्या रकमेवर ठराविक टक्के व्याज आकारले जाईल, जे रु. 30,000, तुम्ही पेमेंट करेपर्यंत.

क्रेडिट कार्ड असण्याचे फायदे

क्रेडिट कार्ड म्हणजे काय हे जाणून घेतल्यानंतर, त्याचे काय फायदे होतात ते जाणून घेऊया. तुमच्या गरजेनुसार, क्रेडिट कार्ड व्यवहार करताना पैसे वाचवण्यासाठी अनेक वैशिष्ट्ये आणि फायद्यांसह येते. क्रेडिट कार्डांबद्दल अधिक जाणून घेण्यास मदत करण्यासाठी येथे शीर्ष फायदे आहेत:

त्रास-मुक्त खरेदी अनुभव

सर्वोत्तम क्रेडिट कार्ड असण्याचा फायदा असा आहे की यामुळे खरेदी करणे सोपे आणि सोयीस्कर झाले आहे. खरेदी करण्यासाठी तुम्हाला यापुढे मॉल किंवा स्टोअरला भेट देण्याची गरज नाही. तुमच्या क्रेडिट कार्डने तुम्ही तुमच्या घरच्या आरामात मोठी खरेदी करू शकता. हे तुम्हाला क्रेडिट कार्डद्वारे तुमच्या मासिक बजेटवर कोणताही भार टाकणे टाळण्यास मदत करू शकते.

क्रेडिट कार्ड तुम्हाला कमी किमतीच्या EMI वर उत्पादने आणि सेवा खरेदी करण्यास अनुमती देते. आणखी एक पर्याय जो लोकप्रिय झाला आहे तो म्हणजे आता खरेदी करा, नंतर पैसे द्या, जो निश्चित मासिक उत्पन्न असलेल्या पगारदार कर्जदारांसाठी आदर्श आहे.

रोख घेऊन जाण्याची गरज नाही

रोख रकमेसाठी क्रेडिट कार्ड हा सर्वोत्तम पर्याय आहे, कारण ते रोख घेऊन जाण्याची गरज दूर करते. तुम्ही कुठेही जाल तेथे क्रेडिट कार्ड स्वीकारले जातात. तुमच्याकडे रोख रक्कम नसल्यास, तुम्ही तुमचा खर्च भागवण्यासाठी आणि महिन्याच्या शेवटी थकबाकीची परतफेड करण्यासाठी तुमचे कोटक महिंद्रा क्रेडिट कार्ड वापरू शकता. व्यवहार करण्याची प्रक्रिया सोपी आहे. ऑनलाइन पेमेंट करण्यासाठी तुम्हाला फक्त तुमचे कार्ड PoS टर्मिनलवर स्वाइप करायचे आहे किंवा तुमच्या कार्डचे तपशील एंटर करायचे आहेत.

बक्षिसे, कॅशबॅक आणि ऑफर

सर्वोत्कृष्ट क्रेडिट कार्ड आपल्या गरजा आणि आवश्यकतांनुसार बक्षिसे आणि कॅशबॅकसह येते. तुमच्या क्रेडिट कार्ड जारीकर्त्यावर अवलंबून, तुमचे क्रेडिट कार्ड त्याद्वारे केलेल्या खरेदीसाठी विशेष सवलती, कॅशबॅक किंवा रिवॉर्ड पॉइंट्ससह येते. क्रेडिट कार्ड घेण्यापूर्वी, आपल्या गरजा तपासणे अत्यावश्यक आहे. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही वारंवार प्रवासी असाल तर, विमानतळ लाउंजमध्ये मोफत प्रवेश देणारे क्रेडिट कार्ड निवडणे किंवा प्रवास विमा घेणे शहाणपणाचे ठरेल. तसेच, अशी क्रेडिट कार्डे आहेत जी खरेदी, प्रवासाची तिकिटे आणि निवास यावर विशेष सवलत देतात.

सहज रोख पैसे काढणे

सर्वोत्तम क्रेडिट कार्ड असण्याचा आणखी एक फायदा म्हणजे जेव्हा गरज पडेल तेव्हा ते तुम्हाला पैसे काढू देते. तथापि, हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की रोख रक्कम काढण्यासाठी तुमचे क्रेडिट कार्ड वापरताना तुम्हाला तुमच्या थकीत रकमेची परतफेड करताना थोडेसे शुल्क द्यावे लागेल.

व्यापकपणे स्वीकारले

क्रेडिट कार्डची सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे ते जगभरात स्वीकारले जाते, कारण ते जगभरात सर्वात सामान्य पेमेंट पद्धती आहे. तुम्ही तुमच्या कोटक महिंद्रा क्रेडिट कार्डचा वापर एअरलाइन्स, रेस्टॉरंट्स, हॉटेल्स, स्टोअर्स आणि पेट्रोल पंपांवर आंतरराष्ट्रीय बुकिंग आणि पेमेंट करण्यासाठी सहज करू शकता. हे तुमचे जगभरातील प्रवास सोयीस्कर बनवते. तथापि, परदेशात तुमचे क्रेडिट कार्ड वापरल्याने तुम्हाला उच्च विदेशी व्यवहार शुल्क आणि उच्च विदेशी विनिमय दर लागू शकतात.

आपत्कालीन परिस्थितीला भेटा

क्रेडिट कार्ड म्हणजे काय असा प्रश्न तुम्हाला पडत असेल तर, हे एक प्रकारचे कर्ज आहे जे तुमच्यासाठी आणि तुमच्या कुटुंबासाठी आणीबाणीच्या खर्चासाठी ऑफर करते. उदाहरणार्थ, तुमची वैद्यकीय बिले भरण्यासाठी तुम्ही तुमचे क्रेडिट कार्ड वापरू शकता. हे तुमच्या वैद्यकीय बिलांसाठी निधीची व्यवस्था करण्याची चिंता दूर करते. लक्षात ठेवा की भारी व्याज शुल्क आणि उच्च APR% टाळण्यासाठी तुम्हाला वेळेवर पेमेंट करावे लागेल.

क्रेडिट स्कोअर सुधारतो

काही लोक त्यांचे क्रेडिट स्कोअर सुधारण्यासाठी क्रेडिट कार्ड देखील वापरतात. तुमचा क्रेडिट स्कोअर हा तीन-अंकी क्रमांक आहे जो सूचित करतो की तुम्ही क्रेडिटपात्र कर्जदार आहात की नाही. कर्जदाराची पात्रता निश्चित करण्यासाठी हे महत्त्वपूर्ण पॅरामीटर्सपैकी एक मानले जाते. तुम्ही तुमच्या क्रेडिट कार्डची बिले वेळेवर फेडता तेव्हा, तुमच्या क्रेडिट स्कोअरवर त्याचा सकारात्मक प्रभाव पडतो, ज्यामुळे तुम्हाला भविष्यात कर्ज सुरक्षित करता येते.

तुमच्याकडे क्रेडिट कार्ड असण्याआधी तुम्हाला काही गोष्टी माहित असणे आवश्यक आहे

तुम्ही स्वत:साठी क्रेडिट कार्ड मिळवण्याचा विचार करत असाल, तर तुम्ही पुढे जाण्यापूर्वी आणि खरेदी करण्यापूर्वी तुम्हाला हे काही महत्त्वाचे मुद्दे माहित असणे आवश्यक आहे.

क्रेडिट कार्डचे विविध प्रकार

भारतात विविध प्रकारचे क्रेडिट कार्ड उपलब्ध आहेत. सहसा, ते ऑफर करत असलेल्या पुरस्कारांच्या प्रकारानुसार त्यांचे वर्गीकरण केले जाते. तुम्ही कोणत्या प्रकारच्या क्रेडिट कार्डचा लाभ घेऊ शकता याचे येथे एक संक्षिप्त विहंगावलोकन आहे.

1. जीवनशैली क्रेडिट कार्ड
2. प्रवास क्रेडिट कार्ड
3. खरेदी क्रेडिट कार्ड
4. कॅशबॅक क्रेडिट कार्ड
5. को-ब्रँडेड क्रेडिट कार्ड
6. व्यवसाय क्रेडिट कार्ड

तुम्ही निवडलेल्या क्रेडिट कार्डच्या आधारावर, तुम्हाला मिळणारे बक्षिसे, सवलत आणि ऑफर बदलू शकतात. ट्रॅव्हल क्रेडिट कार्ड्स, उदाहरणार्थ, फ्लाइट तिकीट आणि हॉटेल बुकिंगवर अधूनमधून सूट आणि ऑफर देतात.

त्याचप्रमाणे, कॅशबॅक क्रेडिट कार्डे तुमच्या खर्चाची टक्केवारी कॅशबॅक म्हणून ऑफर करण्यासाठी डिझाइन केलेली आहेत. म्हणून, तुम्ही पुढे जाण्यापूर्वी आणि क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज करण्यापूर्वी, ते तुमच्या गरजा आणि आवश्यकतांशी जुळते याची खात्री करा.

कार्डशी संबंधित विविध शुल्क आणि शुल्क

क्रेडिट कार्ड विविध शुल्क आणि शुल्कांसह येतात. फायनान्स चार्जेस, जे रोख पैसे काढणे आणि न भरलेल्या थकबाकीवर आकारले जाणारे व्याज दर आहे, हे सहसा सर्वात लक्षणीय आणि सर्वात महत्वाचे असते ज्याची तुम्हाला जाणीव असणे आवश्यक आहे.

वित्त शुल्काव्यतिरिक्त, क्रेडिट कार्डशी संबंधित इतर शुल्क देखील आहेत. वार्षिक शुल्क, शिल्लक हस्तांतरण शुल्क, रोख आगाऊ शुल्क, ओव्हर-लिमिट फी, उशीरा पेमेंट फी आणि परदेशी व्यवहार शुल्क हे काही इतर शुल्क आहेत.

तुम्ही ज्या कार्डसाठी अर्ज करू इच्छिता त्या कार्डवर लागू होणाऱ्या विविध शुल्कांची माहिती असणे महत्त्वाचे आहे कारण ते तुम्हाला अधिक माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास मदत करू शकते.

तुमची देणी वेळेवर भरण्याचे महत्त्व

देय तारखेला किंवा त्यापूर्वी तुमच्या क्रेडिट कार्डावरील थकबाकी भरणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. असे करण्यात अयशस्वी झाल्यास जड दंड आणि वित्त शुल्क आकारले जाऊ शकते, जे जवळजवळ नेहमीच जास्त असतात. उदाहरणार्थ, क्रेडिट कार्डवरील सरासरी व्याज दर 35% प्रतिवर्ष ते सुमारे 50% पर्यंत असतो.

त्यामुळे, तुमची थकबाकी जितकी मोठी असेल आणि तुम्ही तुमची थकबाकी न भरता जितका जास्त काळ जाल तितकाच व्याजाचा घटक जास्त असेल. दीर्घ कालावधीसाठी तुमची थकबाकी न भरल्याने तुम्ही कर्जाच्या अंतहीन चक्रात लवकर अडकू शकता. म्हणून, हे सर्व टाळण्यासाठी, नेहमी खात्री करा की तुम्ही तुमची क्रेडिट कार्ड बिले देय तारखेला किंवा त्यापूर्वी पूर्ण भरली आहेत.

तुमच्या क्रेडिट कार्डचा तुमच्या क्रेडिट स्कोअरवर परिणाम होतो

तुमचा क्रेडिट स्कोअर हा अनेक मेट्रिक्सपैकी एक आहे ज्यावर तुम्ही कर्ज किंवा क्रेडिट सुविधेसाठी अर्ज करता तेव्हा वित्तीय संस्था एक नजर टाकतात. तुमचा क्रेडिट स्कोअर जितका जास्त असेल तितके तुम्ही अधिक विश्वासार्ह समजले जातील, जे तुम्हाला खूप आकर्षक कर्ज ऑफर देण्यास मदत करू शकतात.

तुम्‍हाला माहीत आहे का की तुमच्‍या क्रेडिट कार्डचा वापर तुमच्‍या क्रेडिट स्कोअरवर लक्षणीय परिणाम करतो? होय ते खरंय. जेव्हा तुम्ही खरेदीसाठी तुमचे बँक क्रेडिट कार्ड वापरता आणि देय तारखेपूर्वी तुमची देय रक्कम पूर्ण भरता तेव्हा तुमचा क्रेडिट स्कोअर वाढतो. दुसरीकडे, जेव्हा तुम्ही तुमची देय देय तारखेला किंवा त्यापूर्वी पूर्ण भरण्यात अयशस्वी ठरता, तेव्हा तुमच्या क्रेडिट स्कोअरला मोठा फटका बसतो.

क्रेडिट कार्डच्या अटी आणि नियम

शेवटी, तुम्ही क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज करण्‍याची निवड करण्यापूर्वी, कार्डसाठी लागू असलेल्या अटी व शर्ती नीट वाचा याची खात्री करा. फाईन प्रिंट वाचल्याने कार्डबद्दल काही आवश्यक माहिती मिळू शकते. यामध्ये कार्डसाठी लागू होणाऱ्या शुल्कांची यादी, त्याद्वारे ऑफर करण्यात येणारे विविध पुरस्कार आणि तुम्ही त्यांचा कसा लाभ घेऊ शकता याचा समावेश आहे.

सारांश

क्रेडिट कार्ड ही सर्वोत्तम पेमेंट पद्धतींपैकी एक आहे जी तुम्ही वापरू शकता. हे तुम्हाला तुमची आवडती उत्पादने आणि सेवा खरेदी करण्याची आणि त्यांच्यासाठी नंतर पैसे देण्याची अनुमती देते. याव्यतिरिक्त, तुम्हाला तुमचे कार्ड वापरण्यासाठी अनेक बक्षिसे आणि सवलतींचा आनंद लुटता येईल आणि क्रेडिट इतिहास तयार करा आणि तुमचा क्रेडिट स्कोअर वाढवा.

ते म्हणाले, क्रेडिट कार्डची अनेक वैशिष्ट्ये आणि फायदे बाजूला ठेवून, एक गोष्ट जी तुम्ही नेहमी लक्षात ठेवली पाहिजे ती म्हणजे क्रेडिट कार्ड जबाबदारीने वापरणे महत्त्वाचे आहे. तुमच्या क्रेडिट कार्डचा अतिवापर करण्यापासून परावृत्त करा आणि निश्चित केलेल्या देय तारखेपूर्वी तुमची सर्व देय रक्कम पूर्ण भरण्याचे लक्षात ठेवा. हे सुनिश्चित करेल की तुम्ही कर्जाच्या सापळ्यात अडकणार नाही, तरीही तुम्हाला क्रेडिट कार्डच्या फायद्यांचा पूर्णपणे आनंद घेता येईल.

Tags : Credit Card Personal Finance

Swapnil Baravkar

Tax Expert

We aim to provide best solutions to the business and provide financial awareness in India.

• NameSwapnil Baravkar
• AddressPune, Maharashtra
• Emailcontact@financemitr.com